Askorbik asit olarak da isimlendirilen C vitamini, beden için gerekli olan suda çözünen bir vitamindir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, antioksidan tesir gösterir, kemik ve eklem sıhhatini takviyeler ve demir emilimini kolaylaştırır.
C vitamini beden tarafından üretilmediği ve depolanamadığı için günlük olarak sağlıklı ve istikrarlı bir diyetle alınması gerekir.
C vitamini olağan hücresel aktivite sırasında üretilen hür radikallerin tesirlerinden hücreleri koruyarak metabolizmayı sağlıklı tutmaya yardımcı olur. C vitamininin değerli fonksiyonları ortasında olağan kan damarı işlevinin korunmasına yardımcı olması, diş ve diş etlerinin sıhhatini müdafaaya yardımcı olması, kemik ve bağ dokusunun oluşumuna aktılması, cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olması ve yara güzelleşmesini desteklemesi bulunur.
Her gün ne kadar C vitamini alınmalı?
Yaşla, hamilelik ve emzirme periyodunda artan ve cinsiyete nazaran değişen günlük C vitamini ölçüleri şu haldedir:
1-3 yaş: 25 mg
4-6 yaş: 30 mg
7-10 yaş: 45 mg
11-14 yaş erkekler: 65 mg
11-14 yaş kızlar: 55 mg
15-17 yaş erkekler: 75 mg
15-17 yaş kızlar: 60 mg
18 yaş ve üzeri erkekler: 75 mg
18 yaş ve üzeri bayanlar: 60 mg
Gebelik devri: 70 mg
Emzirme devri: 90 mg
Sigara içenlerin dozu iki katına çıkarması önerilir. C vitamini çok çeşitli meyve ve sebzelerde bulunur. Kırmızı ve yeşil biber, kivi, turunçgiller, çilek, domates, frenk üzümü, brokoli, lahana, Brüksel lahanası ve ıspanak en güzel C vitamini kaynaklarından bazılarıdır.
C vitamininin bedendeki aktivitesi
C vitamini kolajen sentezi üzerindeki olumlu tesiri sayesinde kan damarlarını güçlendirir, yaraların ve kemik kırıklarının güzelleşmesine yardımcı olur, diş ve diş etlerini sağlıklı meblağ.
C vitamininin bağışıklık sistemini güçlendirici tesiri de bilinmektedir, birebir vakitte merkezi hudut sisteminin sıhhati için çeşitli yararlar gösterdiği görülmektedir.
C vitamini eksikliğinden kaynaklanan iskorbüt hastalığını önlemeye ek olarak, C vitamini kendi başına değerli bir antioksidandır ve ayrıyeten E vitamininin antioksidan tesirinin aktifliğini artırma yeteneğine sahiptir.
Genellikle bu antioksidan özellikler ve kolajen sentezini destekleme özellikleri cilt bakımı için kozmetik eserlere eklenmesini sağlar.
C vitamini hormonların sentezini sağlayan sürece de katılır ve folik asit kullanımını arttırır. Demirin emilmesi ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde de C vitamini yer alır ve bu nedenle anemi tedavisinde yararlıdır.
Özellikle, bitkisel kaynaklı besinlerde bulunan hem olmayan demirin emilimini arttırmak için gereklidir. Bu demir çeşidinin emilimi, hayvansal kaynaklı demir olan heme demirinden daha azdır. Bu nedenle, ekseriyetle demir kaynağı olan sebzelerin (ıspanak gibi) limon üzere bir C vitamini kaynağıyla birleştirilmesi önerilir. Limon suyu içinde bulunan C vitamini, bitkisel demirin emilmesini kolaylaştırır.
C vitamini bağışıklık için de çok kıymetlidir ve rastgele bir eksiklik bakteriyel yahut viral kaynaklı çeşitli enfeksiyonların yaşanmasını sıklaştırır.
C vitamininin bir öteki aktivitesi hem fizikî hem de zihinsel gerilim ve yorgunluğun azaltılmasını desteklemektir. Kimi çalışmalara nazaran, istikrarlı bir C vitamini alımı, yorgunluk ve baş ağrısı üzere birtakım yaygın gerilim semptomlarının önlenmesine yardımcı olabilir.
C vitamini eksikliğini gösteren 7 ana belirti
C vitamini eksikliği çok yaygın değildir, zira birçko besin C vitamini içerir. Lakin rastgele bir eksiklik durumunda genel sıhhat durumu etkilenir ve çeşitli belirtiler ortaya çıkar.
İşte kâfi C vitamini almadığınızda bedeninizin gönderdiği 7 ana işaret.
Sık sık hasta olmak
C vitamini, hücreleri oksidatif gerilimden koruyan ve bedenin enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan güçlü bir antioksidan vitamindir. Ek olarak, yara güzelleşmesine yardımcı olur ve eklemlerin sağlıklı ve cildin esnek kalmasına yardımcı olan bir protein olan kolajen üretimini dayanaklar.
Bu nedenle, daha zayıf bir bağışıklık sistemi ve enfeksiyonlara ve virüslere daha fazla maruz kalma, diyetinizdeki C vitamini eksikliğinin erken bir işaretidir.
Her vakit yorgun olmak
C vitamini eksikliğinin bir diğer belirtisi de yorgunluk ve halsizliktir. Çok yorgunluk yaşıyorsanız ve son vakitlerde diyetinizde yahut hayat üslubunuzda rastgele bir değişiklik yapmadıysanız, bunun nedeni bedeninizdeki düşük C vitamini düzeyleri olabilir.
Bununla birlikte, yorgunluğun öteki birçok nedeni vardır ve yorgunluğun asıl nedenini belirlemek için kesinlikle bir uzmana başvurak gerekir.
Eklem ağrıları
C vitamini eksikliğinin en yaygın belirtilerinden biri de eklem ağrısıdır. C vitamini eksikliği rastgele bir eklemi etkileyebilir, lakin en yaygın olarak dizlerde ve kalçalarda görülür ve semptomlar ortasında hareket ederken eklem ağrısı, sertlik, şişme ve eklem etrafında morarma bulunur.
C vitamini, eklem sıhhati için gerekli olan kolajen üretimine yardımcı olur ve gereğince C vitamini almadığınızda eklem ağrısı çekebilirsiniz. Bu belirtilere sahipseniz, eklemlerinizi sağlıklı tutmak için diyetinize kâfi ölçüde C vitamini eklemeyi deneyebilirsiniz.
Diş eti kanaması
C vitamini açısından güçlü besinler tüketmek, bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra kanamaya neden olan diş eti enfeksiyonlarıyla savaşmaya da yardımcı olur.
Araştırmalar, C vitamini eksikliği olan bireylerin diş eti kanaması yaşama riskinin daha fazla olduğunu göstermektedir. Diş eti kanamanız varsa, C vitamini açısından güçlü yiyecekleri daha fazla yiyin.
Vücutta kolay morarmalar
Vücudunuzda olağandan daha fazla morarma fark ettiyseniz, bunun nedeni C vitamini eksikliği olabilir. Bunun nedeni, C vitamininin kanın pıhtılaşmasına yardımcı olması ve bedenin dokularını güçlü tutma vazifesine sahip olmasıdır. Bu nedenle C vitamini eksikliği, morarmaların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Vücudunuzun besinlerden yahut desteklerden gereğince C vitamini emmesi birkaç hafta sürebilir. Düşük trombosit sayısı morarmanın diğer bir nedenidir, bu nedenle C vitamini eksikliğiniz olduğunu varsaymadan evvel kapsamlı bir denetim ve kan testi yaptırın.
Yavaş yara iyileşmesi
Kesikler yahut bedeninizde oluşan diğer yaralarınız varsa, diyetinize daha fazla C vitamini eklemeyi düşünebilirsiniz. C vitamini, cildi pürüzsüz ve elastik tutan bir protein olan kolajenin üretimine yardımcı olur. Kâfi C vitamini olmadan, kâfi yeni kolajen üretilmez.
Cilt değişiklikleri
C vitamini eksikliğinin fark edilmesi kolay ve en yaygın belirtileri ortasında birtakım cilt değişiklikleri de bulunur. Ciltte kırmızı lekeler, morarmalar ve ağız köşelerinde kuruluk ve çatlama C vitamini eksikliğinin işaretleridir.
Bu belirtiler çoklukla C vitamini alımınızı artırdığınızda ortadan kalkar.
C vitamini fazlalığı mümkün mü?
C vitamini çeşitli ve istikrarlı bir diyet ile besinlerden alınmalıdır. Bunun haricinde destek olarak da alınabilir. Ağızdan alınan C vitamini destekleri, yanlışsız dozlarda alındığında inançlı kabul edilir. Yan tesirler ekseriyetle tüketilen doz yüksek olduğunda ortaya çıkar.
Takviyeler yoluyla büyük ölçülerde (günde 1 gramdan fazla) C vitamini almak aşağıdakilere neden olabilir:
– İshal,
– Şişkinlik,
– Mide bulantısı,
– Karın ağrısı,
– Reflü nedeniyle yemek borusu iltihabı,
– Karın krampları,
– Yorgunluk hissi,
– Baş ağrısı,
– Uyuşukluk,
– Uykusuzluk,
– Cilte kızarıklık,
– Böbrek taşı.
Günde 2 gramdan fazla ölçülerde ağızdan C vitamini desteği alımının uzun periyodik olması, değerli yan tesir riskini artırır. C vitamini desteği almayı bıraktığınızda bozukluklar ortadan kalkar.