Sanal para, kâğıt ya da madeni paralar üzere bir kıymeti ve satın alma gücü olan fakat sadece sanal ortamda kullanılabilen ve fizikî olarak “ele alınamayan” bir para çeşididir. Elektronik para, sanal para, dijital döviz yahut elektronik döviz olarak da isimlendirilir.
Dijital paraların özellikleri ve yapısı kullanıcılarına yüksek süreç suratı ve süreç kolaylığı sağlamaktadır. Elektronik ortamlarda online olarak ödeme yapılabilen paralar yalnızca bu ortamlarda bulunan bireyler tarafından kullanılabilmektedir. Dijital para kullanarak fatura ödemek, para transferi gerçekleştirmek ya da alışveriş yapmak mümkündür. Kâğıt yerine bilgisayar belgeleri kullanan dijital paraların şifrelenmiş yapıları klâsik paralara oranla daha inançlıdır. Klasik paralara oranla kopyalanması ve çalınması çok daha sıkıntı olan dijital paranın örneklerinden bir tanesi de banka hesaplarında duran paralardır.
Sanal para ünitesi kullanıcıdan kullanıcıya aktarılabilir. Cüzdan yahut bulut üzere çeşitli aygıtlarda saklanabilir. Sanal para üniteleri rastgele bir banka yahut kamu otoritesi tarafından düzenlenmez. Bu nedenle, rastgele bir klâsik para üniteleriyle ilgisi yoktur. Geliştiriciler sanal parayı düzenler ve denetim eder. Geliştirilen her sanal ünitesinin kendine has bir algoritması vardır. Kullanılan blokzincir teknolojisi bu sanal para ünitelerini oluşturur.
Dünya genelinde sanal paralar ile internetten oyun ve müzik üzere gereksinimler da alınabiliyor. Dünya genelinde birtakım ülkelerde ise restoranlar, bar ve otellerde sanal paralar ile ödeme yapılıyor.
Sanal Para Üniteleri Nelerdir?
Son devirlerde sanal paralara olan ilgi artmıştır ve yatırım da bu alanlara kaymıştır.
Sanal para üniteleri, BTC, USDT, SOL, XRP, DOGE, AVAX, ETH, ADA, USDC, LTC, XLM, DAI, HBAR, FTT, XTZ, XMR, MATIC, EOS olarak bilinmektedir.
Üç ana sanal para ünitesi çeşidi vardır:
Dönüştürülebilir para ünitesi, kapalı para ünitesi, eşler ortası para ünitesi. Kripto para borsaları ve Bitcoin ATM’leri (yalnızca birkaç ülkede kullanılabilir), dönüştürülebilir para ünitesi için değişim aracıdır.
Kapalı para ünitesi sırf sanal topluluklarda bulunur ve gerçek iktisatla rastgele bir kontağı yoktur.
Eşler ortası para ünitesi, merkezi bir bankacılık otoritesi tarafından oluşturulmayan para ünitelerinin değişimini söz eder. Bilhassa yaygın bir uygulaması Bitcoin üzere kripto paralar sayesinde gerçekleşmektedir. Sanal para üniteleri taraflar ortasında elektronik olarak aktarılır. Eşler ortası alışverişler, bireylerin bir finansal kuruma gitmeye gerek kalmadan para ünitelerini hesaplarından diğerlerinin hesabına taşımasına müsaade verir. P2P ağları dijital transferlere dayanır ve bu da internet kontağının kullanılabilirliğine bağlıdır.
Sanal Paranın Avantajları
Sanal paranın avantajları şu biçimdedir:
- Sanal para ünitelerinde ham unsur ve baskı üzere masraflar olmadığı için rastgele bir maliyet yoktur.
- Sanal para ile yapılan alışverişlerde ödeme süreci, üçüncü bir tarafın onayı beklenmediği için daha süratli ve pratiktir.
- Üçüncü bir tarafa kurul, hizmet bedeli vb. ödenmediği için sanal para ödemelerinde bir masraf ortaya çıkmaz.
- Sanal paralar ile yapılan tüm süreçler sanal ortamda kayıt altına alındığı için şeffaf bir sistemdir.