Forum İstanbul’da dünya ekonomisindeki yavaşlama ve açlık tehlikesi ele alındı.
“2023’e Hakikat, 2050 Ufku” temasıyla çevrim içi düzenlenen 21. Forum İstanbul konferansları kapsamında “Global Bakış: Dünya ve Türkiye” paneli gerçekleştirildi.
Dünya Bankası Başekonomisti ve Beklentiler Kümesi Yöneticisi Ayhan Köse de dünya iktisadının güç bir devirden geçtiğini, tıpkı anda birçok şokun tesiri altında olunduğunu belirtti.
Ocak 2022’de dünya iktisadının 2021’e nazaran çok önemli bir yavaşlama yaşayacağını düşündüklerini aktaran Köse, şu anda bu yavaşlamanın çok daha derin olacağını düşündüklerini söyledi.
ABD Merkez Bankası’nın faizleri artırmaya başladığını, Avrupa Merkez Bankası’nın faizleri artıracağının sinyalini verdiğini anımsatan Köse, borç stoku yüksek olan, yabancı para cinsinden borcu yüksek olan ülkeler için borç maliyetlerinin bir halde artacağını vurguladı.
Köse, 1970’lerde yaşanan stagflasyon kavramının şu anda önemli biçimde tartışıldığını belirterek, “Dünya iktisadında çok yüksek enflasyon oranları görüyoruz. Şu anda yüzde 7-8 ortasında. Lakin büyüme düşük düzeyde. 1970’lerin sonunda enflasyonun önüne geçmek için ABD Merkez Bankası’nın süratli bir formda faizleri artırdığı devirde ortaya çıkan krizler üzere krizlerle müsabaka durumumuz var. Bütün problem, bu türlü bir kriz olması mümkünlüğünü nasıl azaltabiliriz? Bu stagflasyon çemberinden dünya iktisadı krizler olmadan nasıl çıkabilir?” halinde konuştu.
170 milyar dolarlık paket
Genel olarak tarım emtia hususlarındaki artışların rekor düzeylere ulaşmış durumda olduğuna dikkati çekti. Köse, “Bugünlerde birçok ülkede bir açlık krizi olabileceği tehlikesi üzerinde duruyoruz. Buğday ve öteki ziraî eserlerin alımında birçok ülke Rusya ve Ukrayna’ya bağlı ve bu iki ülke kıymetli rol oynuyorlar.” dedi.
Köse, Dünya Bankası için gelecek 15 ayda 170 milyar dolarlık bir paketi masanın üzerine koyduklarını belirterek, “Bu paketi çok süratli bir formda, muhtaçlığı olan ülkelere yardım formunda, düşük faizli borç biçiminde vereceğiz. Birçok ülkede açlık sorunu ve borç sorunu var. Birçok ülkede iklim krizi nedeniyle ortaya çıkan sorunlar var.” diye konuştu.
Tedarikte sorun var
Panelde konuşan Milletlerarası Finans Enstitüsü (IIF) Lideri Timothy Adams ise son periyotlardaki global gelişmelere değinerek, ekonomik büyüme beklentilerinde aşağı taraflı revizeler yapıldığını söyledi.
Yaşanan olumsuz gelişmelerin büyüme, ciro ve karlılık üzere birçok alanı etkileyeceğini söz eden Adams, “Enerji ve besin fiyatlarında artış var. Hâlâ tedarik zincirindeki birtakım sorunlar var. Çin’den ötürü üretim külfetleri bulunuyor. Karşımızda son derece zahmetli durumlar var. Daha yavaş büyüme, daha yüksek fiyatlandırma olacak. Çin’de yavaş bir büyüme olacak ve bütün dünyayı etkileyecek.”
Timothy Adams, savaş nedeniyle Ukrayna’dan tahıl ihracatı yapılamamasına değinerek, bu durumun besin fiyatlarında artışı beraberinde getireceğini söyledi.