Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Potoçki Sarayı’nda üçlü tepenin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi.
Konuşmasına, Zelenskiy ve Guterres’i selamlayarak başlayan Erdoğan, Zelenskiy’nin davetine icabetle Lviv’de bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirtti.
Zelenskiy ile gerçekleştirdikleri ikili görüşmede, ülkeler ortasındaki stratejik iştirak seviyesindeki alakaları tüm boyutlarıyla değerlendirdiklerinin bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İş birliğimizi, dayanışmamızı mevcut kurallar altında ilerletme imkanlarını ele aldık. Doğal yaklaşık 6 aydır devam eden savaş, görüşmelerimizin ana konusunu teşkil etti. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine takviyemizi bu vesileyle bir kere daha vurguladım.” tabirlerini kullandı.
Yaşanan can kayıplarından duyduğu derin üzüntüyü bir defa daha söz eden Erdoğan, şöyle devam etti:
“Dün gece Kharkiv’de bir yurda yönelik gerçekleştirilen 9 sivilin öldüğü, 35 kişinin yaralandığı füze saldırısı için de ülkemiz ve milletimiz ismine taziyelerimi ilettim. Zaporijya Nükleer Santrali etrafında devam eden çatışmalardan duyduğumuz tasayı lisana getirdik. Yeni bir Çernobil yaşamak istemiyoruz. Türkiye olarak bir taraftan çatışmaların diplomatik tahlille sona ermesi için uğraş harcarken başka taraftan da Ukraynalı dostlarımızın yanında olduk, olmaya devam ediyoruz.
Savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil insani gereksinimlerini karşılamak maksadıyla 98 tırlık insani yardım gereci sevk ettik, 325 bine yakın Ukraynalıya süreksiz olarak ülkemizde mesken sahipliği yaptık. Ukrayna’daki koşullar olağana dönünceye kadar konuk etmek üzere 1099 yetim ve 408 refakatçisinden oluşan toplam 1507 kişiyi ülkemizde kabul ettik. Görüşmemizde, savaşın Ukrayna’da neden olduğu fiziki yıkımın boyutlarını da ele aldık. Bugüne kadar olduğu üzere Ukrayna’nın yine imarı için gereken dayanağı vereceğimizi Sayın Zelenskiy ile paylaştım.”
“Tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneğini sergiledik”
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Gutarres’in de iştirakiyle gerçekleştirdikleri üçlü görüşmenin odak noktasını, savaşın ne formda nihayete erdirilebileceğinin oluşturduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Malumunuz bundan daha bir ay evvel Birleşmiş Milletler, Ukrayna, Rusya ve Türkiye olarak tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneğini sergiledik. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden inançlı formda dünya piyasalarına ihracını mümkün kılan İstanbul Mutabakatı’nın olumlu yansımalarını yalnızca Ukrayna değil, tüm dünya hissetmeye başladı.” dedi.
Mutabakatın uygulamaya konulduğu 1 Ağustos’tan bu yana toplam 25 gemi ve yaklaşık 625 bin ton Ukrayna tahılının dünya pazarına ulaştırıldığını anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bugünkü temaslarınızda mevcut düzeneğin faaliyetlerini artırarak sürdürmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Üçlü görüşmemizde ayrıyeten İstanbul Mutabakatı’nın oluşturduğu müspet havanın kalıcı barışa tahvil edilmesi imkanlarını değerlendirdik. Diplomatik sürecin canlandırılması için memleketler arası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine bilhassa işaret ettik.
Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı koruma ediyorum. Esasen Sayın Zelenskiy ve Guteress de bu konuda tıpkı fikirdeler. Tüm problem, müzakere masasına giden en kısa ve adil yolu tespit etmektir. Mart ayında İstanbul’da şekillenen parametreler üzerinden müzakerelerin canlandırılmasının imkan dahilinde olduğuna inanıyorum. Bu amaca yönelik olarak her türlü takviyesi vermeye tekrar kolaylaştırıcı yahut arabulucu rolünü oynamaya hazırız. Alışılmış görüşmemizde savaş esirlerinin mübadelesi konusunu ve bu husustaki girişimlerimizi ele aldık, bu mevzuyu önemsediğimizi de ayrıyeten tabir etmek istiyorum. İnanıyorum ki şu anda burayı takip edenler, ‘Acaba bu esirlerin mübadelesi ne oldu?’ sorusunu da cevaplamaya çalışıyor. Bu mevzuyla ilgili olarak Sayın Putin ile Rusya tarafıyla da bugünkü bütün görüşmelerimizin sonucunu değerlendirmeye devam edeceğiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lviv’e seyahati konusunda tüm kolaylıkları gösteren Ukrayna ve Polonya makamlarına bir defa daha teşekkür etti.