Çatallanma (fork), blockchain ağına ilişkin data zincirinin rastgele bir sebepten ötürü ikiye ayrılmasını söz etmektedir.
Çatallanma (fork) nedir?
Çatallanma (fork), kripto para piyasaları için mevcut blockchain ağlarının iki farklı kopya halinde yollarını ayırması manasına gelmektedir. Çatallanma (fork) süreci kripto paralarda gerçekleştiğinde para ünitesinin kıymetlerini direkt etkilemektedir. İki yeni para ünitesinin oluşmasına bile sebep olabilmektedir. Oluşan iki zincir, çatallanma sürecine kadar birebir bilgileri paylaşırken, çatallanma (fork) sürecinden sonra yeni işleyiş biçimleriyle çalışmaya devam ederler.
Çatallanma (fork), kullanıcı tabanı yahut geliştiriciler bir kripto para ünitesi hakkında temel bir şeyin değişmesi gerektiğini düşündüklerinde ortaya çıkmaktadır. Büyük bir hack nedeniyle yahut Bitcoin ve Bitcoin Cash’de yaşandığı üzere topluluk içinde temel bir uyuşmazlık sebebi ile olabilmektedir. Birebir vakitte erken devirde hesaba katılmamış bir sorunun ortaya çıkması, ağda yaşanan tıkanıklık ya da ölçeklenebilirlik sorunları de çatallanma (fork) sürecini gerektirebilmektedir. Sorun yaşanmamış olsa bile, sistemin daha verimli çalışmasını sağlamak için de kullanılabilmektedir.
Çatallanma (fork), blokaj protokolünde yazılımın bir sürecin geçerli olup olmadığına karar vermek için kullandığı bir değişiklik olarak tabir edilmektedir. Bu, blokzincirdeki çabucak hemen her sapmanın çatal olarak kabul edilebileceği manasına gelmektedir. Bununla birlikte, çatallanmanın (fork) Hard Fork ve Soft Fork olmak üzere iki ana çeşidi bulunmaktadır.
Hard Fork (Sert Çatallanma)
Hard Fork, sert çatallanma olarak tabir edilmektedir. Blockchain ağında yapılan esaslı ve geriye uyumsuz protokol güncellemesinin akabinde birbirinden farklı iki zincirin oluşmasına hard fork (sert çatallanma) denir. Hard fork, geriye dönük uyumluluğu bozan rastgele bir değişikliktir. Eski yazılımı çalıştıran düğümler, yeni süreçleri geçersiz olarak görür. Bu, yeni “geçerli” zincirler çıkarmak için güncellenmeleri gerektiği manasına gelmektedir.
Topluluğun çoğunluğu eski kuralları kullanmaya devam etmek istediklerine karar verirse, zincir bölünecek ve iki farklı para ünitesine neden olacaktır. Bitcoin’den doğan Bitcoin Cash buna örnek gösterilebilir. Sert çatallanma yaşandıktan sonra iki zincir ortasında etkileşim sonlanır. Hard fork süreci geri alınamadığından sırf zarurî durumlarda gerçekleşmektedir.
Soft Fork (Yumuşak Çatallanma)
Soft Fork, yumuşak çatallanma olarak tabir edilmektedir. Blockchain ağının daha verimli çalışmasını sağlayan ve geriye uyumlu olan teknik iyileştirmelere soft fork (yumuşak çatallanma) denir. Soft fork, geriye dönük olarak uyumlu rastgele bir değişik olarak tabir edilebilmektedir. Soft fork oluştuğunda, kripto para ünitesinin ağına bağlanan bilgisayarlar yeni süreçleri geçerli olarak kabul eder. Kripto para üniteleri açısından değerlendirildiğinde, yumuşak çatallanma sürecinin akabinde eski ya da yeni periyoda ilişkin blok olması fark etmeksizin tüm coin’lerin değişimi yapılabilmektedir.
